Psychoterapia jest metodą leczenia wykorzystującą oddziaływanie psychologiczne. Istota psychoterapii jest emocjonalny i wzbudzający nadzieję kontakt między leczącym (terapeutą), a chorym. W czasie spotkań terapeuta umiejętnie dobierając słowa i działania stara się pomóc choremu. Istnieją cztery podstawowe źródła inspiracji: teoria psychoanalityczna, behawiorystyczna, interpersonalna i poznawcza. Dają one początek wielu różnorodnym podejściom psychoterapeutycznym stosowanym w praktyce. Każda z nich w specyficzny sposób wzbudza nadzieję chorego, wyjaśnia jego trudności, wskazuje drogę ich przezwyciężenia i mobilizuje do podjęcia koniecznego wysiłku.

Cele psychoterapii – nawiązanie umiejętnego, pogłębionego kontaktu z chorym tzw. kontakt psychoterapeutyczny, to najprostsza forma oddziaływania. Chodzi tu raczej o życzliwą, rzeczową i empatyczna postawę, niż o umiejętności specjalistyczne. Ta forma znajduje także zastosowanie w medycynie ogólnej. Celem psychoterapii jest także podtrzymywanie zdrowych czynników osobowości i wspieranie chorego, czyli psychoterapia podtrzymująca. To postępowanie jest potrzebne w wielu głębszych zaburzeniach, gdy działanie leków wymaga uzupełnienia psychoterapeutycznego (dyskusje, ruch, inscenizacje, praca, muzyka, twórczość plastyczna i inne).

Celem psychoterapii jest także zmiana istotnych cech osobowości czyli psychoterapia rekonstrukcyjna. Jest to wyspecjalizowana forma zmierzająca do gruntownego poszerzenia wiedzy chorego o sobie.